Heb je het gevoel dat je opgesloten zit in jouw leven? Wil je dat graag veranderen en weet je eigenlijk best wel wat je wil maar krijg je het niet voor elkaar? Voel je je regelmatig gefrustreerd maar blijf je toch zoeken naar manieren om waar jij van droomt voor elkaar te krijgen?
In dit artikel gaan we in op een belangrijke succesvoorwaarde om jouw droom tot realiteit te brengen.
Ieder mens streeft naar de vervulling van zijn of haar behoeften. Een ander woord voor behoefte is innerlijke drijfveer of waarde. Deze waarden of behoeften zijn diep in de mens verankerd en daarom gaan we er snel aan voorbij. We kijken er als het ware overheen.
Er zijn 7 hoofdgroepen van behoeften (tussen haakjes staan voorbeelden van behoeften die bij die groep horen):
- Betekenis hebben (uitdaging, bijdrage hebben, creativiteit, erkenning)
- Autonomie (onafhankelijkheid, zelf aan het stuur van je leven staan, vrijheid, ruimte)
- Spelen (humor, plezier, genieten)
- Eerlijkheid (authenticiteit, integriteit, zelfexpressie, aanwezig zijn)
- Lichamelijk welbevinden (aanraking, beweging, rust, seksualiteit)
- Vrede (heelheid, inspiratie, schoonheid, orde)
- Verbinding (begrepen worden, intimiteit, respect, waardering, warmte, gekend worden, erbij horen)
Jouw gevoelens en emoties zijn indicatoren die aangeven of een behoefte wel of niet vervuld is. “Negatieve” gevoelens, zoals irritatie, onzekerheid, rusteloosheid, moedeloosheid, teleurgesteld zijn e.d. wijzen je er op dat een bepaalde behoefte niet vervuld is. Zo’n gevoel is dan te vergelijken met een lampje op het dashboard van je auto. Wanneer die gaat branden is het een teken dat er iets aan de hand is.
Hetzelfde geldt voor “positieve” gevoelens, zoals dankbaar, enthousiast, levendig, vrolijk enz. Deze geven aan dat voor jouw belangrijke behoeften vervuld zijn.
Jouw gevoelens en emoties zijn daarmee belangrijke indicatoren die aangeven of jouw behoeften wel of niet vervuld zijn! Als je je hiervan bewust bent heb je een belangrijk instrument in handen om jouw leven meer in overeenstemming te laten zijn met wat jou voldoening en plezier geeft! Stel jezelf de vraag wanneer je een vervelend gevoel ervaart: “welke behoefte is op dit moment niet vervuld?”, of: "wat heb ik nodig?". Het antwoord komt vaak verrassend snel!
Een valkuil waar we gemakkelijk instappen is dat we het verlangen naar het vervullen van onze behoeften naar buiten projecteren in de vorm van een beeld. Een mooi huis op een prachtige locatie, een beeld van de ideale relatie, de ideale samenwerking. Daarna gaan we op zoek en aan de slag om dat beeld tot vorm en ervaring te brengen in de veronderstelling dat dan onze behoefte vervuld is.
Het gevolg hiervan is:
- Een gevoel van gemis omdat we (nog) niet hebben waar we naar streven.
- Een gevoel van onrust dat ons aanzet om tot actie over te gaan om dat beeld te realiseren.
- Het bieden van weerstand tegen deze gevoelens van gemis en onrust. Dat willen we immers niet, we willen ons goed voelen. En dat zet ons weer aan om in beweging te komen om ons doel te bereiken. Probleem alleen is dat we dan vanuit gemis, onrust en weerstand in beweging komen. De kans op succes is in deze staat van zijn minimaal! Wat je eigenlijk doet is de afwezigheid creëren van iets waar je naar streeft.
Ik zal een voorbeeld geven uit mijn eigen leven. Tijdens mijn middelbare schooltijd woonde ik in Frankrijk en ik was heel gelukkig in die periode. Weer teruggekomen in Nederland ging ik ieder jaar naar Frankrijk op vakantie en iedere keer als ik de grens passeerde had ik weer dat gevoel van thuiskomen. Wanneer ik in Frankrijk was voelde ik me thuis, gelukkig en genoot volop van de Frans sfeer. De cultuur, de prachtige natuur, de ruimte, de sfeer.
Het Frankrijk gevoel projecteerde ik in een beeld. Alleen in Frankrijk kon ik dat geluksgevoel ervaren. Doordat ik me identificeerde met het beeld van in Frankrijk willen wonen werd ik me steeds minder bewust van de oorspronkelijke behoeften die ik had. Ik koppelde mijn geluk aan in Frankrijk wonen (een strategie). Het welslagen of mislukken van van deze strategie bepaalde hoe ik me voelde. Ik was afhankelijk geworden van iets buiten mezelf.
Later ontdekte ik dat ik dat Frankrijk gevoel overal kon creëren, los van de plaats was ik was. Ik geniet nog steeds als ik naar Frankrijk ga maar ben er voor mijn geluk niet meer afhankelijk van.
De beste graadmeter is de mate van plezier die je hebt wanneer je bezig bent met het realiseren van jouw droom. Wanneer je “in je gevoel” zit en verbonden bent met jouw behoefte ervaar je plezier alleen al door er mee bezig zijn, ongeacht het resultaat of de uitkomst. Je vergeet de tijd en gaat er helemaal in op.
Je droom leven is: in contact zijn met een behoefte die zich aandient, deze voelen, daarmee samenvallen en daar uitdrukking aan geven in je dagelijks leven. Dat wil zeggen dat je iets doet, actie onderneemt die correspondeert en voorkomt uit het voelen van die behoefte.
Een eenvoudig voorbeeld: je hebt behoefte aan rust en ontspanning. Dan voel je deze behoefte, je maakt er contact mee. In dat gevoel zittend ontstaan vanzelf strategieën die deze behoefte kunnen vervullen:
- Strategie 1: Goh, ik heb zin om naar de sauna te gaan vanmiddag.
- Strategie 2: Ik heb er zin in om op de bank te gaan liggen met een stapel tijdschriften.
- Strategie 3: Ik ga eens een lekkere wandeling maken langs het strand. Ik stap in mijn auto en ga naar het strand.
- Strategie 4: ik bel die en die en vraag of hij/zij zin heeft om x te gaan doen
De valkuil is dat je jouw behoefte vertaalt naar een enkele strategie en je je daarmee identificeert als zijnde de oplossing om jouw behoefte te vervullen. Wanneer je je in het bovenstaande voorbeeld identificeert met strategie 4 dan denk je dat die strategie de enige manier is die je gaat helpen om je goed te voelen. Door je identificatie ben je ook niet meer in contact met je oorspronkelijke behoefte. De behoefte is onbewust geworden. Andere mogelijkheden zie je dan niet meer en als die strategie niet doorgaat omdat die persoon niet kan dan voel je je gefrustreerd.
De kunst is om deze strategie los te laten en weer terug te gaan naar het voelen van jouw behoefte, daarmee in contact te zijn en open te staan voor nieuwe mogelijkheden die opkomen om in jouw behoefte te voorzien.
Marshall Rosenberg, de grondlegger van geweldloze communicatie, zei hierover:
“Wees vasthoudend aan je behoeften en flexibel in de strategieën om deze behoeften te vervullen”.
De beste graadmeter om te beoordelen of je vastzit aan een strategie of dat je in contact bent met jouw behoefte is de mate van spanning die je ervaart in jouw lichaam (je lichaam liegt nooit).
Wanneer je in contact bent met jouw behoefte en van daaruit actie onderneemt voel je je ontspannen en ervaar je plezier alleen al door er mee bezig te zijn, ongeacht het resultaat! Als dat niet het geval is weet dan dat je zeer waarschijnlijk vastzit in een strategie.
Ben je op zoek naar meer tips en inspiratie? Klik dan hier.
PS Dit artikel is geïnspireerd op het gedachtegoed van geweldloze communicatie, ontwikkeld door Marshall Rosenberg.